Gebelikte Normal Görülen Değişiklikler Nelerdir?
Gebelik sürecinde hızla büyüyen bebeğin ihtiyaçlarının karşılanması ve anne adayının doğum esnasındaki kan kaybına karşı direncinin artırılması amacıyla kalp ve dolaşım sisteminde bazı değişiklikler gözlemlenir. Bu değişiklikleri şöyle sıralayabiliriz:
- Gebeliğin ilk 20 haftası itibariyle daha hızlı olmak üzere; tüm gebelik süresi boyunca, kan hacminde hızlı artış.
- Kanın plazma kısmı arttığı için kanda sulanma.
- Kalp debisinde artış.
- Kan hacminde meydana gelen artış ile birlikte kalbin bir dakikada pompaladığı kan hacminde artış.
Ayrıca gebelik ilerledikçe; kalp debisi, sırtüstü yatarken rahmin büyümesiyle ana toplardamara olan baskısından dolayı düşer ve yan yatarken artar. Kan basıncı değişiklikleri görülür. Örneğin; ilk trimesterde kan basıncı düşer. Kan basıncının düşmesi, ikinci trimester ortasına kadar devam eder. Bu durum; son 3 ayda, gebelik öncesine değerlere döner.
Gebelikte Kalp Hastalığı Riski Nasıl Belirlenir?
Bazen kalp rahatsızlıkları, bir kadın için anne olmayı riskli hale getirebilir. Gebe kalmadan önce bu risklerin farkına varılması ve gerekli önlemlerin alınması önemli. Aşağıda belirteceğimiz gruplandırmaya göre; kalp hastası olan anne adaylarının, gebelik süreçleri boyunca, kadın hastalıkları ve doğum doktorunun yanı sıra, bir kardiyoloji doktoru tarafından da takiplerinin yapılması ve risklerinin belirlenmesi gerekebilir:
- Günlük aktivitelerinde kısıtlaması olmayan gebeler
- İstirahat ve hafif egzersizlerde herhangi bir kısıtlaması bulunmayan, fazla efor harcanması ile rahatsızlık duyan gebeler
- Egzersiz kısıtlamaları olan; ancak istirahat edilmesi halinde rahatsızlık duymayan gebeler
- İstirahat halinde olmasına rağmen sıkıntılı olan, günlük aktivitelerini yapamayan gebeler
Gebeliği Riskli Hale Getiren Sorunlar Nelerdir?
Doğumsal kalp hastalığı olan anne adaylarında; gebeliğin gidişatına ve anne sağlığına etki edecek bazı faktörler vardır. Kanın oksijenlenmesi için ihtiyaç duyulan yeterlilik, morarma olup olmaması, kansızlık, ritim bozukluğu, kalp yetmezliği ve akciğerlerde damar direnci gibi durumlar gebelik seyrini etkileyen önemli unsurlardır. Bu süreçte görülen bazı durumlar şunlardır:
-
Fallot Tetralojisi
Karmaşık bir kalp rahatsızlığıdır. Anne adayının, hematokriti fazla, arteryel oksijen saturasyonu düşük ve bayılmalar mevcut ise hamileliğin tehlikeli geçmesi söz konusudur.
-
Aort Koarktasyonu
Hipertansiyon, kalp yetmezliği ve göğüs ağrısı yok ise gebelik iyi geçmektedir. Bu süreçte; fiziksel aktiviteler kısıtlanmalı, kabızlık engellenmeli ve kan basıncının kontrolü sağlanmalıdır.
-
Eisenmenger Sendromu
Bu durumda gebelik, annenin hayati sağlığı açısından önlenmelidir. Ayrıca; bebeğe ait komplikasyon ihtimali de fazla olduğu için gebeliğin sonlandırılması tercih edilir. Bu durumları haricen; ASD (atriyal septal defekt), VSD (ventriküler septal defekt), PDA (patent ductus arteriosus) gibi durumlar da vardır. Bu nedenle; gebe kalmadan önce, bir kardiyoloji uzmanına muayene olarak, gebelik sürecinizi sağlıklı geçirebileceğinizden emin olmalısınız.
