Kimler Böbreklerini Veremez?
Böbrek naklinde verici olacak adayların; genel sağlık durumlarının ve psikolojilerinin iyi olması; operasyon sonrasında hayatlarına tıpkı operasyon öncesindeki gibi devam etmeleri açısından büyük önem taşır. Kimlerin böbreklerini bağışlayamayacağını aşağıda listeleyelim:
- 18 Yaş Altında Olan Kişiler
- Hipertansiyonu Olan ve Hipertansiyon İlacı Alan Kişiler
- Diyabet Hastaları
- Proteinüri
- Böbrek Taşı Tekrarı Olanlar
- Düşük Gfr (Glomerüler Fitrasyon Hızı)
- Mikroskopik Hematüri
- Böbreğinde Ürolojik Anormalliği Bulunan Kişiler
- Kronik Akciğer Rahatsızlığı ya da Yakın Zaman İçinde Kanser Tanısı Almış Kişiler
- Şişman Kişiler
- Geçmişinde Tromboz veya Tromboembolizm Olan Kişiler
- Psikiyatrik Rahatsızlıkları Olan Kişiler
- Ailesinde Hipertansiyon ve Böbrek Rahatsızlığı Olan Kişiler
böbrek naklinde verici aday olamazlar.
Kimler Böbrek Verebilir?
18 yaşını doldurmuş her kişi, yukarıda listelenen maddelerdeki herhangi bir rahatsızlığa ya da kritere sahip değil ise verici olabilir. Verici olmak için 65 yaş sınır olsa da kişinin genel sağlık durumu ile böbrek fonksiyonlarının durumu değerlendirilerek bu yaş sınırı yukarıya doğru esneyebilir.
Verici adayın detaylı klinik muayeneleri ve tetkikleri yapıldıktan sonra; ancak sağlıklı olduğuna kanaat getirilmesi durumunda organ bağışında bulunması kabul edilebilir. Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sistemi yönergesinin 7. bendindeki açıklama, 28 Haziran 2004 tarih ve 4690 sayılı onay ile yürürlüğe konmuştur. Bu açıklama; verici adayının, alıcı adayının dördüncü derece akrabasına kadar olmasını kapsamak ile birlikte dördüncü derece akrabalar da dahildir. Bunun dışında kalan durumlar için ilgili doku ve organ nakli merkezinde bulunan etik kurul, durum değerlendirmesi yapar ve eğer uygun bulurlarsa nakil gerçekleştirilir.
Dördüncü derece akrabalık ile ilgili ilişkili olarak Türk Medeni Kanunu’nun 17. maddesinde şöyle bir madde yer alır; “Kan hısımlığının derecesi, hısımları birbirine bağlayan doğum sayısıyla belli olur.” Bu durumda akrabalık dereceleri şu şekildedir:
- Birinci derece akrabalar; anne, baba ve çocuk
- İkinci derece akrabaları; kardeş, dede, nine, torun
- Üçüncü derece akrabalar; amca, hala, dayı, teyze, yeğen (kardeşinin çocuğu)
- Dördüncü derece akrabalar; yukarıda bahsedilen üçüncü derece kişilerin çocukları
Verici Nakilden Sonra…
Böbreklerini bağışlayan kişide böbrek yetmezliğinin görülebileceği düşünülür. Böyle bir durum söz konusu değildir. Canlı vericiden gerçekleştirilecek nakilde en önemli kriter; kişinin hiçbir sağlık sorunu olmaması ve yakınına yeni bir hayat kazandırmak için yaptığı fedakarlık üzerine kurulmuştur. Böbreklerini bağışlayan kişiler, geçirdikleri operasyondan sonra yaşamlarına kaldıkları yerden devam edebilirler.
