Belirtilerin Ortaya Çıkmasını Beklerseniz Böbreğinizi Kaybedebilirsiniz!
“Kronik böbrek hastalarının, ölüm ve özürlülük riskleri; sağlıklı bireylerden 10 ila 30 kat daha yüksektir. Dünyada erişkinlerin yaklaşık %10'nda böbrek hastalığı var. Bu durumun yol açtığı kötü yaşam kalitesi, hastaların aile ve sosyal yaşantılarını da olumsuz yönde etkilemekte. Maalesef ülkemizde durum daha da kötü. Bu bağlamda, kronik böbrek hastalığı; önemli bir toplum sağlığı sorunudur” diyen uzmanlarımız açıkladı.
Kronik böbrek hastalığı sıklıkla, son evreye kadar sessiz bir şekilde ilerliyor ve genellikle erken evrelerde belirti vermiyor. Bu nedenle, hastalara erken evrelerde tanı konulamamakta. Bunun doğal sonucu olarak da böbrek hasarını önleyecek tedaviler için çok geç kalınmakta, hastalar hızlı ve dramatik olarak son evreye ilerliyor.
Kimler Risk Altında?
Tüm yönleriyle bakıldığında böbrek hastalığı için riskli grupları tanımlamak, bu gruptakilere yapılacak tarama testleri ile hastalığı erken evrede saptamak, böbrek hastalığı gelişimini önlemek ve ilerlemesini engellemek son derece önemli. İşte Yüksek Risk Grubunda Olanlar:
- Şeker Hastalığı Olanlar
- Kan Basıncı Yüksek Olanlar (Hipertansiyon)
- Kalp-Damar Hastalığı Olanlar
- Ailesinde Böbrek Hastalığı Öyküsü Olanlar
- Yaşlılar (60 Yaş ve Üzeri)
- Obezite = Şişman Olanlar (Vücut Kitle İndeksi, 30 Kg/M2’ye Eşit ve Yüksek Olanlar)
- Sigara İçenler
- Böbrek Taşı Öyküsü Olanlar
- Tekrarlayan İdrar Yolu Enfeksiyonu Olanlar
- Sık Ağrı Kesici İlaç Kullananlar
- Tüm Vücudu Etkileyebilen Romatolojik Hastalığı Olanlar
Kronik Böbrek Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Kronik böbrek hastalığında, ileri evrelerde vücudun tüm sistemleri etkilediğinden, çok çeşitli belirti ve bulgular görülebilir. Bunlar; hipertansiyon, geceleri sık idrara çıkma, göz kapaklarında veya bacaklarda şişlik, halsizlik, güçsüzlük, çabuk yorulma, iştahsızlık, cilt renginde değişiklik, uyku bozuklukları, kaşıntı, bulantı, kusma ve nefes darlığı gibi herhangi bir hastalığa ait olabilecek özgü olmayan bulgu ve belirtilerdir. Ancak, kronik böbrek hastalığı sinsi seyreder ve bu belirtilerin çoğunun hastalığın ileri evrelerinde ortaya çıktığını unutmamak gerekir. Bu nedenle, kronik böbrek hastalığı için riskli grupta bulunuyorsak, bu belirtilerin ortaya çıkmasını beklemeden doktora başvurmalıyız. Kontrol için belirtilerin ortaya çıkması beklenirse çok geç kalınmış olabilir.
Böbrek Hastalığı Hangi Testler ile Ortaya Çıkar?
Yüksek kan basıncı, kronik böbrek hastalığının sık ve erken belirtilerinden biri. Bu nedenle; kan basıncını düzenli olarak ölçtürmek önemli. Bunun dışında basit bir idrar tetkiki ve kanda böbrek fonksiyon testlerinin değerlendirilmesi böbrek hastası olup olmadığımızın büyük oranda belirlenmesini sağlayacaktır.
Böbrek Sağlığımız İçin Neler Yapılmalı?
- Düzenli egzersiz yapın.
- Sağlıklı beslenin ve ideal kilonuzu koruyun.
- Tuzu azaltın.
- Yeterli sıvı alın (en az 1,5 litre/gün).
- Sigara içmeyin.
- Aşırı alkol tüketiminden kaçının.
- Ağrı kesici ilaçlardan kaçının.
- Kan basıncınızı ve kan şekerinizi düzenli olarak ölçtürün.
- Şeker hastalığı, kan basıncı yüksekliği, kalp-damar hastalığı veya ailenizde böbrek hastalığı öykünüz varsa, fazla kilolu ya da 60 veya daha üzeri bir yaştaysanız böbreklerini yılda en az bir kere kontrol ettirin.
Kronik Böbrek Hastalığının Tedavisi Nedir?
Kronik böbrek hastalığı, erken dönemde saptanır ve uygun şekilde tedavi edilirse; önlenebilir, ilerlemesi engellenebilir veya yavaşlatılabilir ve yol açtığı yüksek ölüm riski azaltılabilir. Genel olarak, kronik böbrek hastalığının tedavisi diyet ve birçok ilaçtan oluşuyor. Tedaviye ne kadar erken başlanırsa, yararı o kadar fazla olmakta. Aksi halde, son dönem böbrek yetmezliğine ilerleme kaçılmaz. Bu durumda hastaya, diyaliz veya böbrek nakli yapılması gerekiyor.
