Prematüre Bebeklerin Bakımı ve Emzirme Rehberi

İçindekiler

Prematüre Bebeklerin Bakımı ve Emzirme Rehberi Doğumdan Sonraki İlk Dakikalar: Ten Teması ve İlk Emzirme Anne Sütünün Önemi ve Emzirme Desteği Prematüre Bebeklerin Desteklenmesi Bebeğin İlk Günleri İçin Temel Bakım Rehberi Anne Sütü ve Emzirmenin Anneye Faydaları Anne Sütü Sağma ve Saklama Önerileri Emzirme Pozisyonu Bebek Memeye İyi Yerleşemezse: Emzirme Süresi Anne Sütünün Anneye Yararları Nötral Çevre Giyim Banyo Alt Bakımı Göbek Bakımı

Prematüre Bebeklerin Bakımı ve Emzirme Rehberi

Her doğum, yeni bir hayata adım atmaktır. Özellikle prematüre bebeklerin dünyaya gelişi, aileler için daha hassas ve özel bir süreçtir. İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi, Neonatoloji Kliniğimizden Prof. Dr. Şenol Bozdağ, bu sürecin aileler için daha sağlıklı geçmesi adına önemli bilgiler paylaştı. Prof. Dr. Bozdağ, doğumun ilk dakikalarından itibaren bebeğin sağlıklı gelişimi ve anne-bebek bağının güçlenmesi için emzirmenin ve bakımın önemine dikkat çekti.

Doğumdan Sonraki İlk Dakikalar: Ten Teması ve İlk Emzirme

Prof. Dr. Bozdağ, sağlıklı ve zamanında doğan bebeklerin, doğumdan hemen sonra anneleriyle ten temasına geçirilmesinin, anne ve bebek arasındaki bağın güçlenmesinde önemli bir ilk adım olduğunu belirtiyor. İlk yarım saat içinde anne memesinden emzirilmesi gereken bebeklerin, bağışıklık sistemi için çok değerli olan kolostrum (ağız sütü) alması gerektiğinin altını çiziyor.

Anne Sütünün Önemi ve Emzirme Desteği

Anne sütünün bebek sağlığı için doğal bir mucize olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Bozdağ, ilk altı ay boyunca sadece anne sütü ile beslenen bebeklerin, bağışıklık sisteminin güçlendiğini, sindirim sorunlarının azaldığını ve kronik hastalık risklerinin düştüğünü belirtiyor. Anne sütü her zaman taze, uygun ısıda ve kolay sindirilebilir bir besin olup, bebek için ideal bir içerik sunar.

Prematüre Bebeklerin Desteklenmesi

Prematüre bebeklerin gelişimi daha hassas bir süreç olduğundan, Prof. Dr. Bozdağ, anne sütünün sağılmasının ve sık sık verilmesinin önemini vurguluyor. Prematüre bebeklerin yeterli beslenmesi, kilo alımı ve gelişim takibi için doktor gözetiminde özel bir bakım süreci gerekir.

Bebeğin İlk Günleri İçin Temel Bakım Rehberi

Prof. Dr. Bozdağ’ın aktardığına göre, yeni doğan bebeklerin bulunduğu odanın temiz, havadar ve güneş alacak bir ortamda olması önemlidir. Oda sıcaklığının 23-24°C arasında olması önerilirken, nem oranının %30-60 arasında tutulması gerekiyor. Uzmanımız ayrıca, bebeğin uyku ve yatış pozisyonlarına dikkat edilmesi, yumuşak pamuklu kıyafetlerin kullanılması ve hijyenin sağlanması konusunda ailelere önerilerde bulunuyor.

Anne Sütü ve Emzirmenin Anneye Faydaları

Emzirmenin sadece bebekler için değil, anneler için de pek çok fayda sağladığını belirten Prof. Dr. Bozdağ, annenin doğum sonrası dönemde kansızlık riskini azalttığını, meme ve rahim kanseri riskini düşürdüğünü ve doğum sonu kanamaları azalttığını ifade ediyor. Emzirme, anne ile bebek arasında güçlü bir duygusal bağ kurulmasına da yardımcı oluyor.

Anne Sütü Sağma ve Saklama Önerileri

Emzirme sürecinde hastanede yatan ya da anneyle aynı ortamda olamayan bebekler için, annenin süt sağma işlemini düzenli olarak yapması ve sütünü uygun koşullarda saklaması önemlidir. Prof. Dr. Bozdağ, anne sütünün sağılmasının ardından oda sıcaklığında 3 saat, buzdolabında 3 gün, derin dondurucuda ise 3 aya kadar saklanabileceğini belirtiyor. Sütün kullanımı sırasında, daha önce sağılmış ve tarih sırasına göre saklanmış sütlerin kullanılması önerilir.

Emzirme Pozisyonu

Bebeğin başı ve gövdesi düz bir hattadır.
Yüzü memeye bakar.
Vücudu anneninkine yakındır.
Yenidoğan poposundan tutulur.
Parmaklar memenin altında göğse dayalıdır.
İşaret parmağıyla meme alttan desteklenir.
Başparmak memenin üstündedir.
Parmaklar memenin ucundan uzaktır.
Meme ucuyla bebeğin dudaklarına dokunarak bebeğin ağzını genişçe açması sağlanır.
Alt dudağı meme ucunun altına gelecek şekilde memeye tutundurulur.
Ağzı geniş açıktır.
Alt dudağı dışa dönüktür.
Areolanın (meme başı etrafındaki daha koyu- kahverengi alan) büyük kısmını almıştır.
Çenesi memeye dokunur.
Yanakları yuvarlak ve dolgundur.
Bebeğin sütü yutması duyulabilir.
Emzirme anne için rahat ve zevklidir.
Bebek memeyi kendisi bırakır.
Meme başı dikleşmiş, sağlıklı görünür, göğüs yumuşar.
4-5 gün içinde bebeğin gaitasının rengi açılır, sarı bir hal alır.

Bebek Memeye İyi Yerleşemezse:

Bebek meme başını emdiği için meme çatlakları, kanama ve ağrı olur.
Sütü tam alamadığı için doymaz ve memelerde gerginlik olur.
Doymayan bebek tartı alamaz ve memeyi reddeder.
Sonuçta memelerde süt yapımı azalır.

Emzirme Süresi

Kendisi bırakana kadar bebeği memede tutmak gerekir. İlk günler toplam süre 25-30 dk, daha sonra 15-25 dk. olmalıdır.

Anne Sütünün Anneye Yararları

Ucuz, hazırlama sorunu yoktur.
Kansızlığı önler.
Doğum sonu kanamayı azaltır.
Doğum aralığını arttırmaya yardım eder.
Meme ve rahim kanserinden korur.
Annede sakinlik ve duygusal tatmin sağlar.
Gebelik öncesi kiloya dönmeye yardımcı olur.

Nötral Çevre

Bebeğin bulunduğu odada çok fazla eşya bulundurulmamalı
Oda ısısı zamanında doğan bebekler için 23-24 C derece olmalı
Nem; %30-60 olmalı
Oda güneş görmeli ve sık havalandırılmalı
Oda kokusu, parfüm vs. kullanılmamalı
Evde, bebeğin bulunduğu ortamda kesinlikle sigara içilmemeli
Sık, kalabalık ve özellikle solunum yolu hastalığı olan ziyaretçiler kabul edilmemeli
Ziyaretçilerin bebekle yakın temasına, öpmesine izin verilmemeli
Bebek kapalı ve kalabalık ortamlardan uzak tutulmalı
El temizliğine özen gösterilmeli
Küçük çocuklar bebekle yalnız bırakılmamalı
Yanık, zehirlenme ve diğer kazalara neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Bebek annenin yattığı odada olmalı (başarılı emzirme için) ve annenin ulaşabileceği mesafede ancak aynı yatakta olmamalı
Bebeğin yattığı yatak çok yumuşak olmamalı
Bebeğin kıyafetleri için pamuklu kumaşlar kullanılmalı
Bebeklerin başlarının altına yastık konulmamalı
Gerekirse yatağın baş kısmı yükseltilmeli
Yatakta yumuşak ve küçük oyuncaklar bırakılmamalı
Bebek uyurken sırtüstü veya yan yatırılmalı
Sert, düz iyi oturmuş yatak-yorgan kullanılmalı
Bebekler yatakları dışında bir yerde yatırılmamalıdır
Yer yüzeyi, kanepeler, anne kucakları, oto koltukları bebeklerin uyumasına uygun değildir.
Kalorifer, soba vb. ısıtıcı yanında yatması

Giyim

Yumuşak, pamuklu, tüy, toz çıkarmayan kumaşlar
Kolay giydirilip çıkarılabilmeli
Çengelli iğne, nazar boncuğu gibi zarar verebilecek cisimler takılmamalı
Giydirilmeden önce sabun veya sabun tozu ile yıkanıp, ütülenmeli
Mevsime uygun ( üşümeyecek ve terlemeyecek kalınlıkta)
Kollarını ve bacaklarını rahat hareket ettirebilmeli
Araba koltukları ve anne kucakları uyku amaçlı kullanılmamalı

Banyo

Göbeği düşene kadar vücudu silme şeklinde banyo yapılmalıdır, sonra küvette banyoya başlanmalı.
Bebeklere yazları günaşırı, kışları üç günde bir banyo genellikle yeterlidir.
Sabun kullanılacaksa yumuşak, alkali olmayan tercih edilir
Banyo sıcak, hava akımı olmayan, rahat ve güvenli bir odada yaptırılır
Temizliğe yüzden başlanır, temiz, ılık su ile ıslatılmış bir yumuşak bezle gözler yavaşça silinir.
Göz-burun temizliğinde pamuk, yünlü ve sünger parçalar kullanılmamalı.
Küçük plastik küvet veya lavabo kullanılır
Dibine havlu veya köpük yastık yerleştirilir
Küvete ~ 7-8 cm ılık su konur
Bebek yerleştirilmeden önce yüz-saçı yıkanır
Üşümesini önlemek için saçı yıkadıktan sonraya kadar elbiseleri çıkarılmaz.
Isısı önceden kontrol edilmiş suya önce bebeğin vücudunun alt kısmı, sonra tüm vücudu sokulur.
Bebeği emniyetli bir şekilde tutarken yumuşak, sakin bir ses tonuyla konuşulmalıdır
Bebek cildine uygun sabun ve/veya şampuan kullanılmalı
Su ısısı: 37 C
Ortam ısısı 24-26 C
Hava akımı olmamalı
Bol su ile iyi durulanmalı
Kışın haftada 2 kez yazın günaşırı banyo yaptırılmalı
Her banyodan sonra krem veya yağ sürülmesine gerek yok
Cilt kuru ise bebek losyonu veya nemlendiricisi kullanılabilir
Saçlı deride konak varsa banyodan sonra geniş aralıklı tarakla saçlar taranır

Alt Bakımı

Pişik oluşmaması için sık bez değiştirilmeli
Beslenme öncesi bebeğin altı kirli ve huzursuz ise bez değiştirilmeli
Emzirme sırasında barsak hareketleri artacağı için beslenme sonrası bebeğin altı kontrol edilmeli
Temizlik için ılık su ve pamuk ile silme veya yıkama tercih edilmeli
Mümkünse ılık akarsuyla yıkanmalı
Seyahat ve ev dışı koşullarda bebekler için uygun, alkolsüz, parfümsüz, yumuşak dokulu ıslak mendiller kullanılabilir
Silme-yıkama sonrasında bebeğin altı kurutulmalı
Kuruladıktan sonra bariyer oluşturucu kremler kullanılabilir
Kız bebeklerde silme işlemi önden arkaya doğru yapılmalı