
İnflamasyon Nedir?
İnflamasyon, vücudun herhangi bir hasara karşı verdiği koruyucu bir cevaptır. Akyuvarların insan vücudunu bakteri ya da virüs gibi dış etkenlerden koruması olarak da açıklayabiliriz. Herhangi bir sakatlık durumunda da inflamasyon gelişir; örneğin spor yaparken zorlanırsanız, incinen bölgenizde bir ağrı duyarsınız, şişme gelişir ve iltihap oluşur.
İnflamasyon Ne Kadar Sürer?
Akut inflamasyon, bağışıklık sisteminin verdiği yararlı bir yanıttır. Yalnızca birkaç gün sürer ve kaşıntı ya da ağrı gibi hisler eşlik eder. Bağışıklık sisteminin, organları enfeksiyondan ya da yaralanmadan korumaya çalışmasıyla geliştiği için korkutucu bir yanı yoktur. İnflamasyonun amacı; vücudun iyileşme göstermesi için hasar almış dokunun yerini belirlemek ve uzaklaştırmaktır.
İnflamasyonun Belirtileri Nelerdir?
- Kızarıklık
- Ateş
- Şişme
- Ağrı
- İlgili Bölgeyi Hareket Ettirirken Güçlük Çekme
Bazı inflamasyonlar minördür, yalnızca küçük bir kısma etki eder ve kendi kendine iyileşebilir. Bazı inflamasyonlar ise geniş alana yayılarak, ağrısını yoğun bir şekilde hissettirebilir. İkinci seçenekte durum kendi kendine bırakılmaz, tedavi ihtiyacı oluşur.
İnflamasyon Tanısı Nasıl Konulur?
İnflamasyona yönelik spesifik bir ölçüm yoktur. Ancak, iltihaplanma biyomarkeri olarak isimlendirilen birtakım maddelerin kandaki dolaşım seviyesinde yükselme görülürse, bu maddeler ile inflamasyon arasında bir ilişki kurulabilir.
CRP olarak kısaltılan C-reaktif proteini, inflamasyon bulguları dendiğinde akla ilk gelen maddelerdendir. Yaşlı, obez ve kanser hastası kişilerde yüksek olarak tespit edilebilir. CRP’nin yüksek olması; hem akut hem de kronik inflamasyonda artış gösterebilir. Yüksek duyarlılığı olan CRP’nin erkeklerdeki normal değeri litrede 0,55 miligramın altındayken, kadınlarda bu değer litrede 1 miligram olarak değerlendirilir.
ESR olarak bilinen eritrosit sedimentasyon hızı testi ise iltihaplanma kaynaklı kırmızı kan hücrelerinin içinde bulunduğu tüpte çökme hızlarının değerlendirilmesidir. ESR, inflamasyonun altındaki sebebi vermez fakat bu durumun seyrini yapabilmek adına önemli bir değerdir.
İnflamasyon gelişimi sürecinde; TNF, IL-1, IL-6 ve IL-8 gibi bağışıklık faktörlerinin değerlerinde de yükseliş görülebilir. Bu parametrelerin takibi, kronik inflamasyon ile izlenen çeşitli durumların ayrılmasında oldukça önemlidir.
Serum protein elektroforezi, kronik inflamasyonun tanımlanması için önemli bir tanı yöntemidir. Bu tetkik ile kanın sıvı kısmındaki bazı proteinlerin değerleri incelenerek, seviyelerindeki azalış-artış ile bağlantılı olabilecek iltihaplanma varlığı değerlendirilir.