Psikoloji Bölümümüzde Uygulanan Önemli Testler
D2 Dikkat Testi
D2 Dikkat Testi; bireyin dikkat seviyesini, psikomotor hızını, öğrenme fonksiyonlarını, seçici dikkatini ve zihinsel konsantrasyonunu ölçmek amacıyla geliştirilmiştir. Görevin yapılma hızı, kurallara uyum ve performans kalitesi ölçülen alt özelliklerdir. Test 9-60 yaş arası bireylere bireysel ya da gruplar şeklinde uygulanabilir. İşe alım süreçlerinde yüksek dikkat düzeyine sahip olması gereken kişiler için de uygulanabilen bu testin aslında en temel amacı; dikkat becerisinin süreklilik durumu ve bireyin görsel tarama becerisi hakkında bir tanıya ulaşmaktır.
Burdon Dikkat Testi
Öğrencinin dikkat gücünü ölçmek amacıyla kullanılır. Eğitim - Öğretim yılı boyunca sınıf içinde dikkat eksikliği yaşayan öğrencileri belirlemek amacıyla bütün sınıfa yada dikkat toplamada güçlük yaşadığı düşünülen öğrencin dikkat gücünü belirlemek amacıyla bireysel olarak da uygulanabilir. Test 10-20 yaş arası bireylere uygulanabilir. Bu test sonucunda; dikkat toplamada güçlük çeken öğrenciler için dikkat toplama çalışmaları planlanarak, öğrenme olayının verimi artırılabilir.
Frankfurter Dikkat Testi
Çocuklara uygulanan bir testtir. 60-72 aylar arası için uygundur. 90 saniye kadar süren kısa süreli bir testtir. Meyve resimlerinden oluşur ve dikkat düzeyini ölçer. Genellikle çocuk okula başlandıktan 14 gün sonra uygulanır.
Metropolitan Okul Olgunluğu Testi
Çocukların okula, okulun gerektirdiği kurallara ve öğrenmeye hazır olup olmadığını saptamak amacıyla yapılan bir testtir. Okula hazırlanırken olması gereken fizyolojik, çevresel ve zihinsel faktörleri değerlendirmekte kullanılır. Kelime anlama ve sözcük dağarcığı, cümleler ve anlam, genel bilgiler, karşılaştırma ve eşleştirme, sayıların yazımı ve kullanımı, kopya ve taklit etme gibi 6 adet alt test ve toplam 100 maddeden oluşur. Test okul öncesi çocuğun okula başlamadan önce okula hazır olma beceri ve davranışlarını ölçmesi açısından önemlidir.
Ankara Gelişim Tarama Envanteri
Çocukların, 0-3 aydan başlayarak, 48-72 ay dilimine kadar aylık periyotlarla; dil gelişimi, zihinsel becerileri, küçük-kas gelişimi, büyük-kas gelişimi, sosyal gelişimi ve öz bakım becerileri tek tek incelenip gözlenerek puanlanır. Bu değerlendirme eğer mümkünse anne-baba ve çocuğun bir arada olduğu bir ortamda yapılır.
Gesell Gelişim Figürleri Testi
2- 7 yaş arası çocukların görsel motor ve algı gelişiminin değerlendirildiği bir gelişim testidir. Çocuklardaki el-göz koordinasyonu, görsel hafıza, görsel algı ve küçük kas gelişimi gibi konuların değerlendirilmesini sağlar. Uygulama basit olup, çocukları sıkmayacak yönlüdür. Bundan dolayı performans, rahatlıklarla gösterilebilir. Çocukların gelişiminde bir sorun olup olmadığı noktasında Psikoloğa ve ebeveynlere istenen bilgiyi vererek, tedavi sürecindeki yol haritasının belirlenmesine yardımcı olur.
Frostig Gelişimsel - Görsel Algı Testi
Görsel algı gelişimini değerlendirmeye yönelik ve dünyada sıklıkla kullanılan testlerden biri Frostig Görsel Algı Testi’dir. Bu test Dr. Marianne Frostig tarafından 1963 yılında geliştirilmiş, görsel algılamayı saptamaya yönelik bir performans testidir. 4-8 yaş arası çocuklara uygulanır. Bireysel ve grup şeklinde uygulanabilir. Uygulama süresi, hazırlık aşamasıyla beraber 50-60 dakika sürer. İçeriği kalem-kağıt testi olup, görsel algıyı 5 algısal beceri üzerinden değerlendirir. Bu algılar; el-göz koordinasyonu, şekil-zemin ayrımı, şekil sabitliği, mekan-konum algısı, mekan ilişkilerinin algısıdır. Görsel uyaranların tanınması, ayırt edilmesi ve önceki deneyimlerle yorum yapabilmesi yeteneklerini ölçer. Okuma, yazma ve aritmetik yetilerinin zeminindeki görsel algılama sorunlarının keşfedilmesine olanak sağlar.
Catell 2a Zeka Testi
7 yaş 6 ay ile lise dönemi çocuklara uygulanan zeka testidir. Test performans ile zeka seviyesini beraber ele alır. En önemli özellikleri; her toplumdaki kişiler için uygulanabilmesi, performansa dayalı ve objektif bir test olmasıdır.
Porteus Labirent Testi
Çocuk ve yetişkinlere uygulanan zekanın özel bir şeklini ölçen, kullanımı yaygın bir zeka testidir. Genel yeteneği tespit etmek amacıyla kullanılır. Sözel açıklamaya dayalı değildir. Test 7-14 yaş grubu çocuklara uygulanmakta olup, bireysel bir testtir. Psikiyatrik tanılamada IQ testi amacıyla kullanılabildiği gibi, nörolojik bozuklukların tanı almasına da yardımcı olur. Kafa travması geçirenler ve beyninde nörolojik rahatsızlığı bulunan kişiler için istenir. Dil ve kültürel farklılık sorunlarına neden olmadan basit materyaller ile kolaylıkla uygulanabilir.
Benton Görsel Bellek Testi
8 yaş üzeri bireylere uygulanabilen, bireyin dikkat, algı ve bellek durumuna dair bilgi verebilen, dikkat eksikliğinin tespit edilebildiği bir dikkat ve algı testidir.
Peabody Resim Kelime Eşleştirme
2-11 yaş arası çocukların alıcı dil yaşının tespit edilebildiği, konuşma bozukluğu ve sözel ifadeye ışık tutan, resim kelime eşleştirme testidir. Test görsel mekansal belleği değerlendirmede önemli bir testtir.
Good Enough
Çocuğun çizdiği insan resmi ile zekasının tespit edilebildiği, özel bir çeşit zeka testidir. Uygulandığı yaş aralığı 4-14’tür. Bu yaş aralığı dışındaki çocuklara uygulanması durumunda sağlıklı ve doğru bir sonuca ulaşılamaz. Genel yetenek düzeyine dair bilgi veren bu test; bireysel ya da grup testi olarak uygulanabilir.
Kelime Söyleyiş Testi
Çocuğun dil gelişimini ölçmek amacıyla uygulanan bir testtir. Çocuğun konuşmada yanlış çıkardığı seslerin belirlenmesinde ve artikülasyon bozukluğu olan çocukların değerlendirilmesinde kullanılır. İfade edici dil becerisini ölçer. Test 2 yaş 5 ay ve 18 yaş arası çocuklara uygulanabilir. Test içerikli olduğundan bireysel oturum şeklinde, yalnızca 1 kişiye uygulanır. Özellikle, sınava girecek öğrenciler için sıklıkla kullanılan bir kelime testidir.
Stanford Binet Zeka Testi
Bireylerin zihinsel performanslarını belirlemek amacıyla uygulanan bireysel zeka testidir. Uygulama sonucunda bireye ait zeka yaşı ve zeka bölümü elde edilir. Süreye dayalı bir test değildir. Test 2 yaş ve üzeri bireylere uygulanabilir.
Mmpı Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri
Test dünyada en yaygın olarak kullanılan psikopatoloji kişilik testidir. Test genellikle psikiyatristler ya da klinik psikologlar tarafından değerlendirmede uygun görüldüğü durumlarda uygulanır. Çoğunlukla psikiyatristler tarafından tanıyı koymak ve tedavi planını oluşturmak amacıyla klinik psikolog tarafından uygulanması istenir. Klinik psikologlar ise testi psikoterapi planının ve sürecinin etkililiğini artırabilmek amacıyla uygularlar. Test ayrıca personel seçimlerinde işe uygun kişiyi seçme konusunda da terapistler tarafından uygulanabilir. Ayrıca hukuksal prosedür çerçevesinde suça bulaşmış veya suça bulaşmış olma şüphesi olan kişilere MMPI testi uygulanır. Test 16 yaş ve üzeri bireyler içindir. Test objektif ve bilimsel kriterlere dayanması bakımından uzmanlar tarafından sıklıkla tercih edilebilir.
Rorschach Testi
Genç ve yetişkinlere bireysel olarak uygulanan projektif bir testtir. Test 10 adet mürekkep lekesi olan kartlardan oluşur. Test bireyin duygu durumunda ki bozulmalarını ve bu bozulmaların türünü değerlendirmeyi sağlar. Ayrıca kişilik dinamikleri hakkında bilgi verir.
Tematik Algı Testi (Tat)
Test 14 yaş ve üzeri bireylere uygulanmaktadır. Projektif bir testtir. Toplamda 30 karttan oluşan test psikoloğun yönergesiyle uygulanır. Psikoterapi öncesinde kişinin daha yakından tanınmasını sağlar. Kişinin bütünsel olarak ele alınmasına yardım eder. Kendini ifade etmekte zorlanan danışanlar açısından içsel dünyasını yansıtmayı kolaylaştırır. Resimler basit ve somut olduğu için kolaylıkla herkese uygulanabilir. Kişinin günlük yaşamda karşılaştığı sorunların, sıkıntıların görülmesini kolaylaştırır. Özellikle kişiler arası ilişki sorunlarında, evlilik, anne baba ile olan çatışmaların içeriğini görmeyi sağlar. Kişinin yaşadığı ancak anlam veremediği süreçler anlaşılır hale gelir. Cinsiyet ve nesil farklarına yönelik sorunlar görülebilir.
Nöropsikolojik Değerlendirme ve Testleri
Nöropsikolojik değerlendirme ve testler, kişinin şikayetlerinin altında yatan etkenin gerçekten beyin işlevlerindeki zayıflama ya da bozulmadan mı yoksa psikolojik kaynaklı mı olduğunu ayırt etmek amacıyla kullanır. Hastanın tanısının ayırt edilmesi, hastalığın izlenmesi, rehabilitasyonun planlanması ve araştırma yapılması amacıyla uygulanır. Nöropsikolojik test yoluyla, beynin fonksiyonel muayenesi yapıldığı söylenebilir. Sıklıkla psikiyatrist ve nörologların yönlendirmesi üzerine klinik psikologlar tarafından uygulanır. Doktorların gerekli gördüğü durumlarda, unutkanlık, konsantrasyon güçlüğü dikkat ve odaklanmada güçlük, konuşmada güçlük gibi durumlarda nöropsikolojik test ve değerlendirme büyük önem taşır.
- Wechler Bellek Testi: Kişisel aktüel bilgiler, oryantasyon, mental kontrol, basit dikkat, hikaye belleği ve görsel belleği değerlendirmek amacıyla kullanılır. Sözel belleği değerlendiren alt test öğretilmeyecektir.
- Stroop Test: İlk versiyonu 1935 yılında Stroop tarafından geliştirilmiştir. Çok çeşitli versiyonları mevcuttur. Bu test, enterferansa direnç gösterebilme becerisi ile alışılmış cevabı bastırıp istenilen cevabı verebilme becerisini ölçer.
- Öktem Sözel Bellek Süreçleri Testi: Öget Öktem tarafından geliştirilmiş ve Türk örnekleminde normatif çalışmaları tamamlanmış bir testtir. Sözel malzemeyi öğrenme, öğrenilen malzemeyi bellek deposundan çağırma ve tanıma becerisini değerlendiren test nöroloji ve psikiyatrik hastaları değerlendirmede yaygın olarak kullanılır. Demansların ayırıcı tanısında kullanılan önemli bir sözel bellek testidir.
- Benton Yüz Tanıma Testi: Bu test, Benton ve ark. tarafından geliştirilmiştir. Karmaşık görsel algı işlevini ölçtüğü düşünülür. Sağ hemisfer posterior bölgelerin hasarında hassastır.
- Benton Çizgi Yönünü Belirleme Testi: Bu testte, Yüz Tanıma Testi gibi Benton ve arkadaşları tarafından geliştirilmiştir. Benzer şekilde karmaşık görsel algılama testidir ve sağ hemisfer posterior bölgelerin hasarında bozulur. Ancak Çizgi Yönünü Belirleme Testi görsel asosiyasyon korteksinde özelleşmiş yollardan “where-nerede” yolunun hasarında hassasken, Yüz tanıma testi “what-ne “yolunun hasarında hassastır.
- Boston Adlandırma Testi: Dil muayenesi bir nöropsikolojik değerlendirmenin olmazsa olmazıdır. BNT Kaplan ve arkadaşları tarafından geliştirilmiştir. Testin amacı resimlenmiş nesneleri adlandırma yeteneğini ölçmektedir.
- WAIS İkili Benzerlikler Alt Testi: Bu alt test soyutta düşünme becerisini ölçmektedir. Demansların ayırıcı tanısında mutlaka uygulanması gereken oldukça basit testtir.
- İz Sürme Testi: 1944 yılında ABD ordusu psikologları tarafından geliştirilmiştir. Bu test enterferansa duyarlılığı ve cevap eğilimini bastırabilme becerisini ölçüyordu.
