Hematoloji

• Anemiler (Demir eksikliği anemisi, aplastik anemi, megaloblastik anemi vb.)
• Lösemiler (Akut ve kronik)
• Lenfomalar (Hodgkin ve non-Hodgkin lenfoma)
• Miyelomlar (Multipl miyelom)
• Kanama ve Pıhtılaşma Bozuklukları (Hemofili, trombositopeni, von Willebrand hastalığı, derin ven trombozu, pulmoner emboli vb.)
• Kemik İliği Yetmezlikleri
• Kalıtsal Kan Hastalıkları (Talasemi, orak hücre anemisi gibi)
• Miyeloproliferatif Hastalıklar (Polisitemi vera, esansiyel trombositemi gibi)

• Tam Kan Sayımı (CBC): Kan hücrelerinin (eritrositler, lökositler ve trombositler) sayısını ve oranını ölçen temel bir testtir.
• Kan Yayması: Kan hücrelerinin mikroskop altında incelenmesini sağlar. Hücrelerin morfolojisi değerlendirilir.
• Kemik İliği Biyopsisi ve Aspirasyonu: Kemik iliğinden örnek alınarak hücrelerin sayısı, yapısı ve olgunlaşma derecesi değerlendirilir. Lösemi ve diğer kemik iliği hastalıklarının tanısında kullanılır.
• Periferik Yayma: Kan örneği alınıp cam üzerinde yayılır ve mikroskop altında incelenir. Hücrelerin şekil ve yapısındaki bozukluklar tespit edilir.
• Koagülasyon Testleri: Kanın pıhtılaşma sürecini değerlendiren testlerdir. Protrombin zamanı (PT), aktive parsiyel tromboplastin zamanı (aPTT) ve trombin zamanı (TT) gibi testleri içerir.
• Hemoglobin Elektroforezi: Hemoglobin türlerinin ayrıştırılmasını ve anormal hemoglobin formlarının tespit edilmesini sağlar. Orak hücre anemisi gibi hemoglobinopatilerin tanısında kullanılır.
• Flow Sitometri: Hücre yüzeyindeki belirli antijenleri tanımlamak için kullanılır. Lösemi ve lenfoma gibi kan kanserlerinin tanısında yaygındır.
• Moleküler Genetik Testler: DNA ve RNA analizleri yapılarak genetik bozukluklar ve mutasyonlar tespit edilir. Lösemi ve diğer kan hastalıklarının moleküler tanısında kullanılır.
• Sitogenetik Testler: Kromozom anomalilerini incelemek için yapılan testlerdir. Karyotip analizi ve FISH (Floresan In Situ Hibridizasyon) bu kapsamda değerlendirilir.
• Demir Testler: Serum demir seviyesi, ferritin, total demir bağlama kapasitesi (TIBC) gibi testler, demir eksikliği veya aşırı yüklenmesi durumlarını değerlendirmek için yapılır.
• B12 ve Folat Testleri: Vitamin B12 ve folat seviyelerini ölçerek megaloblastik anemi gibi durumların tanısında kullanılır.
• Retikülosit Sayımı: Kemik iliğinin yeni kırmızı kan hücresi üretme kapasitesini değerlendirmek için yapılan bir testtir.

Bu testler, hastaların tanı ve tedavi sürecinde hematologlara önemli bilgiler sağlar ve hastalıkların doğru bir şekilde yönetilmesine yardımcı olur.
 

1. Genetik Faktörler:

• Kalıtsal Hastalıklar: Hemofili, orak hücre anemisi, talasemi gibi hastalıklar genetik mutasyonlar sonucu ortaya çıkar ve aileden geçebilir.
• Genetik Mutasyonlar: Lösemi ve diğer bazı kanser türlerinde, belirli genlerde meydana gelen mutasyonlar hastalığın gelişimine katkıda bulunabilir.

2. Enfeksiyonlar:

• Viral Enfeksiyonlar: HIV, EBV (Epstein-Barr virüsü) gibi virüsler bazı hematolojik hastalıkların gelişimine yol açabilir.
• Bakteriyel ve Parazitik Enfeksiyonlar: Bazı enfeksiyonlar (örneğin, sıtma) kan hücrelerini doğrudan etkileyebilir.

3. Bağışıklık Sistemi Bozuklukları:

• Otoimmün Hastalıklar: Lupus, romatoid artrit gibi hastalıklarda vücut kendi kan hücrelerine saldırarak anemi veya trombositopeni gibi durumlara neden olabilir.
• İmmün Yetmezlikler: Bağışıklık sistemi yeterince çalışmadığında çeşitli hematolojik hastalıklar gelişebilir.

4. Çevresel Faktörler:

• Kimyasallar ve Toksinler: Benzen gibi kimyasallara maruz kalmak, kemik iliği ve kan hücrelerinde hasara yol açabilir.
• Radyasyon: Yüksek düzeyde radyasyona maruz kalmak, lösemi ve diğer kanser türlerinin riskini artırabilir.

5. Beslenme Yetersizlikleri:

• Vitamin ve Mineral Eksiklikleri: Demir, B12 vitamini ve folat eksiklikleri, anemiye neden olabilir.

6. Kronik Hastalıklar:

• Böbrek Hastalıkları: Kronik böbrek hastalığı, eritropoietin üretiminin azalmasıyla anemiye yol açabilir.
• Karaciğer Hastalıkları: Karaciğer hastalıkları, pıhtılaşma faktörlerinin sentezinde bozulmalara neden olabilir.